Mô Hình ORAS: Làm Chủ Kỹ Năng Lắng Nghe Tích Cực

Trong nhiều bài học, tôi đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiểu và thực hành lắng nghe tích cực với vai trò quản lý. Dưới đây là mô hình ORAS, giúp bạn cấu trúc và thực hành lắng nghe tích cực hiệu quả hơn.

ORAS là viết tắt của:

  • O: Open-ended Questions (Câu hỏi mở)
  • A: Affirmations (Lời khẳng định)
  • R: Reflective Listening (Lắng nghe phản hồi)
  • S: Summarizing (Tóm tắt)

Với mô hình này, bạn sẽ trở thành một người giao tiếp hiệu quả hơn.

1. O – Câu hỏi mở: Khơi gợi câu chuyện

  • Câu hỏi mở là những câu hỏi không thể trả lời bằng “Có” hoặc “Không”.
  • Chúng khuyến khích người nói chia sẻ và giải thích chi tiết.

Ví dụ:

  • ❌ “Bạn có khó chịu không?”
  • ✅ “Điều đó khiến bạn cảm thấy thế nào?”

Câu hỏi mở tạo điều kiện để người khác thoải mái chia sẻ, giúp bạn hiểu rõ hơn vấn đề họ đang gặp phải.

2. A – Lời khẳng định: Tôn trọng người nói

  • Công nhận và xác nhận cảm xúc, nỗ lực của người nói.
  • Giúp họ cảm thấy được lắng nghe và trân trọng.

Ví dụ:

  • “Tôi ngưỡng mộ cách bạn xử lý tình huống đó.”

Nếu bỏ qua cảm xúc của người khác, họ sẽ cảm thấy bị xem nhẹ. Ngược lại, lời khẳng định giúp xây dựng lòng tin và tạo sự kết nối.

3. R – Lắng nghe phản hồi: Phản ánh sự thấu hiểu

  • Phản ánh lại những gì đã nghe để xác nhận bạn hiểu đúng.

Ví dụ:

  • “Nghe có vẻ như bạn đã cảm thấy quá tải khi điều đó xảy ra.”

Cách này giúp người nói cảm nhận được sự thấu hiểu và giảm thiểu hiểu lầm trong giao tiếp.

4. S – Tóm tắt: Kết nối tất cả lại với nhau

  • Tóm tắt những điểm chính để củng cố sự thấu hiểu và thể hiện rằng bạn đã chú ý.

Ví dụ:

  • “Từ những gì bạn chia sẻ, tôi hiểu rằng bạn đã gặp phải một số thách thức trong dự án nhưng đã học được rất nhiều từ đó.”

Ứng dụng mô hình ORAS trong thực tế

Giả sử một thành viên trong nhóm đến chia sẻ khó khăn:

  1. Câu hỏi mở:
    • “Bạn có thể kể thêm về những thử thách bạn gặp phải không?”
  2. Lời khẳng định:
    • “Tôi rất trân trọng sự cống hiến của bạn trong tình huống này.”
  3. Lắng nghe phản hồi:
    • “Vậy là bạn cảm thấy thiếu sự hỗ trợ trong những giai đoạn quan trọng?”
  4. Tóm tắt:
    • “Bạn gặp phải một số trở ngại, nhưng bạn vẫn quyết tâm tìm giải pháp.”

Lợi ích của mô hình ORAS

  • Xây dựng lòng tin và mối quan hệ.
  • Giảm thiểu sự hiểu lầm.
  • Thúc đẩy giao tiếp hiệu quả.

Hãy thử áp dụng mô hình ORAS trong các cuộc trò chuyện hàng ngày hoặc trong các buổi họp nhóm để cải thiện kỹ năng lắng nghe của bạn.

Nhớ rằng: Một người lắng nghe tốt sẽ trở thành một nhà quản lý xuất sắc.